Nano bạc trong mỹ phẩm có an toàn không, có tác dụng phụ gì cần lưu ý

 Nano bạc không chỉ được sử dụng điều trị bệnh mà còn được biết đến với hiệu quả trong các sản phẩm làm đẹp. Vậy khi sử dụng Nano bạc trong mỹ phẩm có công dụng đặc biệt gì, liệu Nano bạc có an toàn khi sử dụng. Hãy cùng tham khảo những thông tin qua bài viết dưới đây. 

Tiêu chuẩn của Nano bạc trong mỹ phẩm

Công nghệ nano ngày càng phat minh ra nhiều vật liệu mới có tính ứng dụng cao trong đời sống. Bạc được coi là một chất kháng khuẩn tự nhiên sử dụng lâu đời trong y hoc. Chỉ khi ở dạng nano, với kích thước từ 10-100nm Nano bạc mới phát huy được hiệu quả diệt khuẩn mạnh mẽ nhất. Không chỉ là hoạt chất quan trọng trong điều trị bệnh mà Nano bạc trong mỹ phẩm cũng được sử dụng phổ biến chiếm khoảng 12% tổng số các hạt nano được sử dụng trong các sản phẩm làm đẹp. Các vật liệu nano có vai trò cải thiện tính chất cảm quan, độ ổn định cho mỹ phẩm cũng như tăng hiệu quả chăm sóc sức khỏe cho con người. Nano bạc được thêm vào giúp tăng hoạt tính kháng khuẩn giảm khả năng nhiễm trùng ở da. Tuy mang lại nhiều lợi ích nhưng Nano bạc trong mỹ phẩm vẫn đang là chủ đề thảo luận sôi nổi về độ an toàn, độc tính liên quan đến kích thước nano, thâm nhập và có hay không việc Nano bạc trong mỹ phẩm có thể thấm qua da.

Chính vì sự lo lắng như vậy cần đặt ra tiêu chuẩn khi sử dụng Nano bạc trong mỹ phẩm. 

• Độ tinh khiết của Nano bạc trong mỹ phẩm: Theo quy định hàm lượng Nano bạc cần đạt trên 99% trên tổng lượng bạc hiện có để chế phẩm đạt đến độ tinh khiết cao nhất. Trong dung dịch Nano bạc có thể lần nhiều muối bạc sót lại sau tổng hợp. Quá nhiều muối bạc gây cảm giác bỏng rát khi tiếp xúc trên da, niêm mạc và làm giảm hàm lượng của Nano bạc dẫn đến làm giảm tác dụng diệt khuẩn. Hơn nữa sự tích tụ quá mức của ion Ag+ trên da cũng là nguyên nhân gây ra bệnh da xanh ở người. 
• Độ ổn định của Nano bạc trong mỹ phẩm: Kích thước của Nano bạc trong mỹ phẩm ảnh hưởng đến độ ổn định của nó trong chế phẩm. Hạt Nano bạc có xu hướng tiến lại gần nhau và kết tụ tạo các hạt Nano bạc có kích thước lớn hơn. Khi kích thước tăng lên sẽ làm giảm hoạt tính của Nano bạc. Chính vì vậy các dạng Nano bạc trong mỹ phẩm cần được đảm bảo độ đồng đều về kích thước để hạn chế sự tương tác giữa các hạt với nhau. Qua nghiên cứu khi ở kích thước 15-30 nm và dạng hình cầu Nano bạc ở dạng ổn định nhất.
• Hoạt tính sinh học của Nano bạc trong mỹ phẩm: Hoạt tính diệt khuẩn của Nano bạc phụ thuộc rất nhiều vào nồng độ. Khi nồng độ tăng hiệu quả diệt Khuẩn của Nano bạc cũng tăng theo. Từ đó dẫn đến mối lo ngại khi ở nồng độ cao các hạt Nano bạc trong mỹ phẩm không chỉ tiêu diệt vi khuẩn mà còn gây độc tính cho tế bào người. Hiện nay vẫn chưa có quy định chính xác về nồng độ tối đa của Nano bạc trong các sản phẩm làm đẹp nhưng với mỗi chế phẩm được công bố các nhà sản xuất cần công bố hàm lượng để thực hiện các đánh giá về độ an toàn khi sử dụng. 

 

Cơ chế tác dụng của Nano bạc trong mỹ phẩm 

Nano bạc được chứng minh với hoạt tính diệt khuẩn tuyệt vời giúp điều trị các nhiễm trùng trên da. Hơn thế nữa qua các nghiên cứu đã phát hiện ra khả năng đặc biệt của Nano bạc thúc đẩy quá trình liền các tổn thương trên da cũng như giảm hình thành sẹo lồi gây mất tính thẩm mỹ. Có lẽ vì thế mà các nhà sản xuất sử dụng Nano bạc trong mỹ phẩm để tăng cường tác dụng bảo vệ và làm đẹp cơ thể. 

Nano bạc trong mỹ phẩm giúp làm liền vết thương

Chống viêm và kích thích tái tạo da là 2 đặc tính quan trọng của Nano bạc giúp làm lành các vết loét, tổn thương trên da.

Nano bạc làm giảm phản ứng viêm

Khi da bị tổn thương sẽ hoạt hóa quá trình gây viêm để loại bỏ tác nhân xấu gây hại. Nhưng chính phản ứng viêm quá mức cũng khiến chậm lành các vết thương hơn. Nhất là trong các bệnh viêm mãn tính trên da khiến làn da trở nên khó chịu, thô ráp, sưng đỏ, đau đớn. Nano bạc trong các chế phẩm bôi ngoài da giúp cân bằng phản ứng viêm trong cơ thể. 

• Nano bạc ức chế các chất trung gian hóa học của quá trình viêm, tăng các hóa chất chống viêm. 
• Nano bạc giảm khả năng hóa ứng động kêu gọi bạch cầu, đại thực bào, tế bào Mast… đến vị trí ổ viêm nên Nano bạc giảm nhẹ phản ứng viêm trên da. 

Nhờ vậy mà Nano bạc giúp giảm phản ứng dị ứng , giảm phù nề sưng đỏ trên bề mặt da giúp da sáng đẹp hơn.

Nano bạc làm lành tổn thương trên da: 

Sau hạn chế phản ứng viêm, Nano bạc còn giúp tái tạo lại tế bào với các tác động: 

• Nano bạc giúp tạo lớp nền vững chắc cho quá trình tu sửa da tại vị trí tổn thương. 
• Nano bạc kích thích sự biệt hóa của các tế bào tham gia quá trình làm lành vết thương như nguyên bào sợi, tưng tiết tế bào hạt, tăng quá trình biểu mô hóa tế bào. 
• Nano bạc còn kích thích sự tăng tiết collagen giúp làm đầy, giúp vết thương mau lành. 

Với các tác động như trên Nano bạc giúp tăng tốc quá trình liền các tổn thương trên da giảm nguy cơ gặp nhiễm trùng khi vết thương tiếp xúc lâu với môi trường bên ngoài.

Nano bạc trong mỹ phẩm giúp sát khuẩn/sát trùng 

Khi da bị tổn thương do trầy xước hay do mụn là điều kiện thuận lợi cho vi sinh vật, đặc biệt là nấm và vi khuẩn tấn công và gây bệnh. Nano bạc trong mỹ phẩm được ứng dụng nhiều nhờ hoạt tính kháng khuẩn vượt trội. 

• Nano có hiệu quả ức chế và tiêu diệt lên đến 650 chủng vi khuẩn thông qua tác dụng của nhiều cơ chế khác nhau. Điều đó giúp Nano bạc trong mỹ phẩm tiêu diệt vi khuẩn nhanh, tạo đề kháng tốt cho da giúp da luôn khỏe mạnh và tươi sáng. 
• Nhờ vào tác dụng diệt khuẩn mà Nano bạc được coi là chất bảo quản tự nhiên trong mỹ phẩm- điều mà chưa hoạt chất nào có được. Thay vì sử dụng chất bảo quản hóa học như paraben tiềm ẩn độc tính trên da, Nano bạc vừa mang lại hoạt tính kháng khuẩn còn giúp bảo quản mỹ phẩm tránh nhiễm khuẩn. 

Nano bạc trong mỹ phẩm làm mờ sẹo

Khả năng giảm hình thành sẹo cũng là một đặc tính tuyệt vời được tìm thấy trong tác dụng của Nano bạc trong mỹ phẩm. Tác dụng đó của Nano bạc là nhờ vào đặc tính tái tạo tế bào một cách thần kì. Quá trình tu sửa và tái tạo da sau tổn thương có sự tham gia của các yếu tố tăng trưởng giúp tăng sinh và biệt hóa các tế bào trong da. Nano bạc ảnh hưởng đến yếu tố TGF xuất hiện trong quá trình tu sửa giúp điều hòa yếu tố tăng trưởng hợp lý.

• Khi sử dụng Nano bạc nồng độ TGF cao ở giai đoạn đầu của quá trình làm lành giúp nhanh đóng mép vết thương nhưng giảm ở giai đoạn sau. Điều đó làm giảm quá trình tăng sinh quá mức của tế bào cùng với sự xơ hóa giúp giảm hình thành sẹo lồi, làm giảm tính thẩm mỹ. 
• Các hạt Nano bạc có thể được tìm thấy trong đồ trang điểm, một số loại kem dưỡng da ban ngày và ban đêm để mang lại cho làn da vẻ tươi tắn hơn như GNS NanogistnanoverTM là dòng sản phẩm trang điểm cao cấp chứa Nano bạc. 

Khử mùi hôi nhờ nano bạc trong mỹ phẩm 

Nano bạc còn được sử dụng nhiều trong mỹ phẩm nhờ tác dụng khử mùi trong các sản phẩm súc miệng, dung dịch vệ sinh,…mang lại sự tự tin và cơ thể khỏe mạnh.  

• Theo nghiên cứu của V. Edwards-Jones ở ĐH Manchester Metropolitan, Anh đã chỉ ra rằng Nano bạc có thể khử mùi hôi hiệu quả với cơ chế tiêu diệt các vi khuẩn gây mùi thường gặp và tạo phức với các gốc gây mùi trong thức ăn. 
• Việc tạo mùi ở nách được cho là do vi khuẩn Corynebacterium sp. và S. epidermidis phân hủy các axit béo chuỗi ngắn, các hợp chất lưu huỳnh và steroid và tạo ra các hợp chất dễ bay hơi có mùi hôi theo nghiên cứu của Taylor và cộng sự năm 2003. S. epidermidis cũng là nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng hôi miệng. Nano bạc trong các sản phẩm vệ sinh giúp giảm thiểu vi khuẩn thường trú tại các bộ phận của cơ thể. Hơn thế nữa Nano bạc còn có tác dụng làm sạch thức ăn trong khoang miệng và tạo phức với các gốc -SH trong thức ăn giúp ngăn chặn mùi. 

Một số câu hỏi có thể gặp khi sử dụng Nano bạc trong mỹ phẩm 

Với những lợi ích to lớn như trên càng có nhiều sản phẩm mỹ phẩm ứng dụng công nghệ Nano bạc như kem bôi da, dung dịch vệ sinh, xịt khử khuẩn,… Điều đó đặt ra câu hỏi liệu có tiềm ẩn nguy cơ về độc tính nào của Nano bạc trong mỹ phẩm gây hại với con người?

Độ an toàn của Nano bạc trong mỹ phẩm 

Độ an toàn của Nano bạc trong mỹ phẩm vẫn là điểm đáng lưu ý khi sử dụng chúng trong hoạt động chăm sóc và vệ sinh cơ thể. Do kích thước nhỏ cỡ 1 phần triệu nên có sự lo ngại có khả năng xâm nhập sâu vào tế bào cơ thể gây ra biến đổi. Trong 50 năm sử dụng bạc để điều trị các vết bỏng có rất ít trường hợp báo cáo về độc tính của bạc. Việc sử dụng bạc đem lại lợi ích kinh tế vượt trội hơn đáng kể so với việc sử dụng các chất kháng khuẩn khác.  Chỉ có một số trường hợp nhỏ báo cáo được ghi nhận bệnh argyria- nhiễm độc toàn thân do không kiểm soát được từ AgNO3 được sử dụng. Nhưng khi sử dụng dạng Nano bạc trong mỹ phẩm sẽ làm giảm hiện tượng kích ứng trê da so với các chất kháng khuẩn khác. Hơn nữa nồng độ của Nano bạc trong mỹ phẩm chỉ ở mức ppm và được giải phóng từ từ theo thời gian nên đảm bảo độ an toàn khi sử dụng. 

Nano bạc trong mỹ phẩm có thấm qua da không

Rất nhiều thắc mắc xung quanh khả năng Nano bạc trong mỹ phẩm liệu có thể thấm qua da và vào sâu hơn trong cơ thể tích tụ gây độc tính. Chính vì vậy trên thế giới đã có rất nhiều nghiên cứu về độc tính của Nano bạc khi thấm qua da được thực hiện.

Theo nghiên cứu của S. Kokura và cộng sự, rất hạn chế khả năng xâm nhập của các hạt Nano bạc khi da còn nguyên vẹn. Tuy nhiên, khi chức năng bảo vệ của da người bị phá vỡ, các hạt Nano bạc trên bề mặt da có thể xâm nhập vào da với tỉ lệ 0,2% đến 2% hạt Nano bạc ở nồng độ 0,002 – 0,02 ppm. Ở các mức này, các hạt Nano bạc trong mỹ phẩm không có bất kỳ độc tính nào. Các hạt Nano kích thước 20 đến 200nm khi tiếp xúc với da nguyên vẹn hoặc bị tổn thương một phần cũng không thể xuyên qua hàng rào bảo vệ da và thấm vào các tầng dưới chứng minh độ an toàn khi sử dụng trong các sản phẩm mỹ phẩm. Các hạt nano có đường kính nhỏ hơn 10nm có thể đến tầng sâu hơn của lớp sừng, trong khi ở kích thước lớn hơn 40nm chỉ có thể thấm vào 5 – 8 µm của lớp sừng. 

Dù chưa có báo cáo chính thức về khả năng thấm qua da và gây độc của Nano bạc trên cơ thể người nhưng vẫn tiềm ẩn nguy cơ độc tính qua da của Nano bạc. Do vậy  cần kiểm soát chặt chẽ quy chuẩn về kích thước và nồng độ của Nano bạc trong mỹ phẩm để đảm bảo độ an toàn khi sử dụng. 

Việc sử dụng Nano bạc trong mỹ phẩm mang lại nhiều hiệu quả trong chăm sóc sức khỏe cũng như lợi ích về kinh tế. Do đó cần có những nghiên cứu sâu hơn cũng như quy định về tiêu chuẩn cần thiết về việc sử dụng Nano bạc trong mỹ phẩm để đạt hiệu quả tốt nhất cũng như đảm bảo về độ an toàn khi sử dụng.