Sâu răng là một bệnh lý răng miệng phổ biến, có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời. Hiện nay, có nhiều phương pháp phòng ngừa sâu răng khác nhau, trong đó Nano bạc Fluoride là một phương pháp mới đang được nghiên cứu và ứng dụng rộng rãi.
Mục lục
Tổng quan về ứng dụng Nano bạc Fluoride trong điều trị sâu răng
Sâu răng là một vấn đề sức khỏe cộng đồng trên toàn thế giới, được khảo sát và báo cáo liên tục ở một số quốc gia. Vào năm 2020, tỷ lệ sâu răng trên toàn thế giới ở răng sữa là 46,2% và răng vĩnh viễn là 53,8%, được coi là quá cao. Sâu răng là một bệnh răng miệng do vi khuẩn bám dính vào răng và tạo ra axit từ carbohydrate lên men. Các axit trong mảng bám răng có thể khử khoáng men và ngà răng ở các vết nứt và bề mặt nhẵn của răng theo thời gian. Triệu chứng đầu tiên của sâu răng là tổn thương đốm trắng. Nếu quá trình khử khoáng tiếp tục, bề mặt của đốm trắng sẽ tạo thành hang. Các tổn thương đốm trắng có thể tái khoáng hóa nếu môi trường khử khoáng bị giảm hoặc loại bỏ.
Do đó, việc nghiên cứu các chất có khả năng chống lại sâu răng ngày càng được chú trọng. Trong đó có thể kể đến các nghiên cứu về tác dụng của Nano bạc Fluoride trong việc ngăn ngừa và điều trị bệnh lý răng miệng.
Các tác dụng của Nano bạc Fluoride
Nano bạc Flouride có khả năng ngăn ngừa sâu răng, đem lại hàm răng chắc khoẻ nhờ các tác dụng sau:
Tác dụng chống sâu răng của Nano bạc Fluoride
Với công thức keo NSF bao gồm chitosan, hạt nano bạc và natri florua giúp đem lại tác dụng chống sâu răng.
- Chitosan là một chất có khả năng ức chế sự hình thành màng sinh học gây sâu răng.
- Hạt nano bạc có khả năng kháng khuẩn và tiêu diệt vi khuẩn gây sâu răng.
- Natri florua có khả năng tái khoáng men và ngà răng.
Tác dụng chống sâu răng của Nano bạc Fluoride (NSF) được thể hiện qua một số cơ chế, bao gồm:
- Giảm khử khoáng: NSF có thể làm giảm quá trình khử khoáng men và ngà răng bằng cách can thiệp vào sự hình thành và hoạt động của vi khuẩn gây sâu răng.
- Tăng tốc tái khoáng: NSF có thể thúc đẩy quá trình tái khoáng men và ngà răng bằng cách cung cấp các ion khoáng cần thiết.
- Ức chế sự phát triển của hạt và mảng bám: NSF có thể ức chế sự phát triển của hạt và mảng bám trên răng bằng cách ngăn chặn vi khuẩn bám dính vào răng.
- Ức chế sự phát triển và trao đổi chất của vi khuẩn: NSF có thể ức chế sự phát triển và trao đổi chất của vi khuẩn gây sâu răng bằng cách giải phóng các ion bạc có khả năng tiêu diệt vi khuẩn.
Tác dụng chống sâu răng của NSF đã được nghiên cứu in vitro và in vivo. Nghiên cứu in vitro cho thấy NSF có hiệu quả trong việc tiêu diệt các chủng vi khuẩn gây sâu răng. Nghiên cứu in vivo cho thấy NSF có khả năng ngăn ngừa và điều trị sâu răng ở mô hình động vật.
Tác dụng kháng khuẩn của Nano Bạc Fluoride
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng Nano Bạc Fluoride (NSF) là một chất kháng khuẩn đường uống tuyệt vời, có hiệu quả chống lại mầm bệnh gây sâu răng, chủ yếu là Streptococcus mutans và ức chế sự hình thành màng sinh học đường miệng.
Hạt nano bạc (AgNP) là thành phần chính của NSF, chịu trách nhiệm cho đặc tính kháng khuẩn của nó. Hoạt tính kháng khuẩn của AgNP chống lại Streptococcus mutans mạnh hơn chlorhexidine 25 lần, đặc biệt là ở đường kính từ 80 đến 100 nm. Các nghiên cứu đã tìm thấy AgNP trong các công thức NSF có đường kính dao động từ 2,56 ± 0,43 nm, 3,2 ± 1,2 nm và 5,9 ± 3,8 nm đều cho thấy hoạt động kháng khuẩn hiệu quả.
Bên cạnh đó, các nghiên cứu cũng đã chỉ ra rằng AgNP có thể thể hiện tác dụng kháng khuẩn theo nhiều cơ chế khác nhau.
- Một cơ chế là làm gián đoạn thành tế bào vi khuẩn và tính toàn vẹn của màng, khuyến khích tính thấm của màng tế bào và làm mất đi các thành phần tế bào, và cuối cùng gây chết tế bào.
- AgNP cũng có thể ức chế dòng hô hấp bằng cách kết hợp sulfhydryl, gây ra quá trình peroxid hóa lipid, tổn thương oxy hóa đối với DNA và protein và cuối cùng là làm chết tế bào.
- Ngoài ra, AgNP có khả năng gắn vào các nhóm lưu huỳnh và phốt pho trong DNA, dẫn đến tổn thương, tập hợp DNA và làm gián đoạn quá trình phiên mã và dịch mã.
- AgNP cũng thúc đẩy quá trình khử phospho của phosphotyrosine, do đó cản trở việc truyền tín hiệu tế bào và do đó làm hỏng tế bào.
- Khi AgNP ở trong điều kiện hiếu khí, Ag+ có thể được giải phóng khỏi bề mặt hạt. Ag+ được giải phóng có tác dụng kháng khuẩn mạnh mẽ bằng cách tương tác trực tiếp với màng tế bào và các thành phần thành tế bào vi khuẩn. Điều này là do Ag+ có thể thay thế các ion kim loại kiềm trong các protein màng tế bào, làm thay đổi tính thấm của màng và dẫn đến chết tế bào.
Ngoài AgNP, NSF còn chứa chitosan, một polycation có tác dụng kháng khuẩn. Chitosan có thể ức chế Streptococcus mutans bằng cách kết dính với các protein bề mặt của vi khuẩn, ngăn cản vi khuẩn bám dính vào răng và hình thành mảng bám.
Cuối cùng, fluoride có trong NSF cũng có tác dụng kháng khuẩn. Fluoride có thể làm giảm khả năng sinh axit của vi khuẩn và ức chế collagenase, một enzyme phân hủy collagen của ngà răng. Điều này giúp ngăn ngừa sâu răng và bảo vệ răng.
Tái khoáng hóa tổn thương sâu men răng bằng Nano bạc Fluoride
Fluoride được thêm vào công thức Nano bạc Fluoride (NSF) chủ yếu cần thiết để tái khoáng hóa các tổn thương sâu răng sớm. Fluoride ngăn ngừa sâu răng thông qua các cơ chế sau:
- Ngăn chặn sự hòa tan khoáng chất trong răng bằng cách hấp phụ lên bề mặt tinh thể.
- Kích thích quá trình tái khoáng ở bề mặt tinh thể.
- Tạo thành lớp phủ fluorapatite có khả năng kháng axit.
Các hạt nano bạc có thể xâm nhập vào khu vực khử khoáng và kết tủa tại vị trí đó, dẫn đến tăng độ cứng của men răng và khả năng chống lại sự tấn công của axit. Chitosan, có trong công thức NSF, có thể ngăn chặn quá trình khử khoáng của men răng bằng cách cản trở việc giải phóng các nguyên tố khoáng của men răng.
Một nghiên cứu khác cũng gợi ý rằng NSF có thể ngăn chặn tình trạng sâu răng đang hoạt động mà không gây đổi màu răng.
Nồng độ bạc và fluoride được sử dụng trong nghiên cứu của Dos Santos Jr. lần lượt là khoảng 400 ppm và 2.275 ppm để tái khoáng hóa ngà răng đã khử khoáng.
Lợi ích của Nano Bạc Fluoride
Nano Bạc Fluoride (NSF) là một phương pháp điều trị không xâm lấn, hiệu quả để kiểm soát sâu răng sớm. NSF có nhiều lợi ích, bao gồm:
- Thực hiện đơn giản, tiết kiệm chi phí: NSF có kỹ thuật ứng dụng rất đơn giản, có thể được thực hiện bởi nhân viên y tế tại Trung tâm Y tế Cơ sở dưới sự giám sát của Nha sĩ. NSF cũng tiết kiệm chi phí hơn so với các phương pháp điều trị sâu răng khác như SDF.
- An toàn, không gây kích ứng: NSF an toàn khi sử dụng ở răng trước mà không sợ răng bị đổi màu. Công thức NSF không bị oxy hóa khi tiếp xúc với oxy của môi trường, do đó ổn định và không gây kích ứng các mô mềm.
- Khả năng tái khoáng hóa và diệt khuẩn: NSF có khả năng tái khoáng hóa men răng, đặc biệt ở răng sữa ngay cả ở nồng độ thấp hơn. NSF cũng có tác dụng diệt khuẩn đối với nhiều loại sinh vật, bao gồm Streptococcus mutans, Enterococcus faecalis và Escherichia coli.
- Ngoài ra, NSF có đặc tính chống màng sinh học, giúp ngăn ngừa sâu răng lây lan sang các răng khác.
Như vậy, có thể thấy được tiềm năng trong việc ứng dụng Nano bạc Flourid trong phòng chống sâu răng.