Các sản phẩm nano bạc sát khuẩn họng đang tạo nên xu hướng mới trong điều trị các bệnh lý viêm nhiễm hầu họng và đường hô hấp. Bài viết này sẽ giúp bạn có cái nhìn tổng quan về hiệu quả và tính an toàn của nano bạc sát khuẩn họng trước khi quyết định sử dụng.
Mục lục
Nano bạc có khả năng kháng khuẩn vượt trội
Các giải pháp sát khuẩn tại chỗ đã trở thành trọng tâm của các nghiên cứu y học trong thời điểm vi khuẩn kháng thuốc đang ngày một phát triển mạnh. Những hoạt chất như Chlorhexidine, Povidone Iod và nano bạc đều có khả năng tiêu diệt hầu hết các loại vi khuẩn, kể cả vi khuẩn kháng thuốc.
Trong số đó, nano bạc đang ngày được quan tâm và ứng dụng nhiều hơn nhờ hiệu lực sinh học cao, có khả năng chống viêm, làm lành và ít tác dụng phụ.
Tổng quan về nano bạc
Ngoài những ứng dụng trong công – nông nghiệp, bạc từ lâu đã được sử dụng với vai trò là một chất sát trùng hiệu quả dưới dạng Nitrat bạc hoặc Sulfadiazine bạc trong điều trị bỏng, loét và các bệnh ngoài da. Nhờ vậy, khi công nghệ nano ra đời, nano bạc đã nhanh chóng được nghiên cứu, phát triển và trở thành vật liệu được ứng dụng thương mại nhiều nhất.
Vậy nano bạc là gì?
Nano bạc là vật liệu có kích thước nano (1 – 100nm) của kim loại bạc. Ở kích thước này, tỷ lệ diện tích bề mặt trên thể tích lớn hơn nhiều so với bạc kim loại thông thường. Do vậy, nano bạc làm thay đổi mức độ giải phóng ion bạc và đem lại những đặc tính vật lý, hóa học và sinh học khác biệt.
Kháng khuẩn là khả năng được ứng dụng nhiều nhất của nano bạc. Nano bạc đã được chứng minh hoạt tính tiêu diệt vi sinh vật gây bệnh, kể cả vi khuẩn đã kháng nhiều loại kháng sinh mạnh. Hơn nữa, nano bạc cũng có khả năng chống viêm, hỗ trợ tái tạo mô và kích thích lành vết thương.
Nhờ những khả năng này, nano bạc đã được ứng dụng rất phổ biến trong y học, bao gồm:
- Chế tạo dụng cụ phẫu thuật, quần áo, dụng cụ bảo hộ y tế
- Làm thuốc bôi da trị vết thương hở, viêm da,…
- Sản xuất các chế phẩm sát khuẩn mũi họng và răng miệng
- Sản xuất chất kết dính nha khoa và chế tạo dụng cụ chỉnh nha
- Sản xuất ống thông và băng gạc,…
- Làm lớp phủ cho các thiết bị cấy ghép
- Chống ung thư và các bệnh lý chuyển hóa, tự miễn.
Cơ chế kháng khuẩn của nano bạc
Với diện tích bề mặt lớn, các hạt nano có tỷ lệ tiếp xúc cao với vi khuẩn so với những hoạt chất khác. Nhờ vậy, hoạt tính kháng khuẩn của nano bạc tồn tại ngay ở nồng độ rất thấp (1ppm).
Hoạt tính này được thể hiện thông qua cảm ứng stress oxy hóa, tạo gốc tự do và gốc oxy hóa, từ đó gây ra những tác động sau đây:
- Ức chế quá trình tổng hợp Protein và ADN của vi khuẩn
- Ức chế enzym hô hấp và chuyển hóa năng lượng của vi khuẩn
- Làm tổn thương các ADN thông qua việc liên kết với các phân tử Phospho và Lưu huỳnh của ADN.
Không chỉ vậy, diện tích dương bề mặt hạt nano còn giúp tạo lực hút tĩnh điện với màng tế bào vi khuẩn, giúp ion bạc giải phóng ra bám dính và xâm nhập vào trong tế bào tốt hơn. Tương tác tĩnh điện này còn khiến màng tế bào vi khuẩn tăng tính thấm, góp phần gây ly giải vi khuẩn.
Hoạt tính kháng khuẩn đa cơ chế này của nano bạc khiến vi khuẩn khó kháng lại. Vì vậy, nano bạc có khả năng tiêu diệt cả những vi khuẩn đã kháng nhiều loại kháng sinh như trực khuẩn mủ xanh, Klebsiella pneumoniae, tụ cầu vàng đa kháng,…
Ngoài ra, nano bạc còn làm tăng tác dụng của kháng sinh trong điều trị nhiễm khuẩn thông qua việc làm thay đổi tính thấm màng tế bào vi khuẩn, hạn chế sự hình thành bơm tống thuốc và bất hoạt enzym kháng thuốc do chúng tiết ra. Theo đó, nano bạc kết hợp kháng sinh trong điều trị nhiễm khuẩn sẽ giúp giảm kháng thuốc, tăng hiệu quả điều trị và giảm tác dụng phụ của kháng sinh rất tốt.
Có nên sử dụng nano bạc sát khuẩn họng không?
Niêm mạc hầu họng là một trong những cửa ngõ xâm nhập của vi khuẩn vào cơ thể và gây bệnh. Vì vậy, việc phòng ngừa và tiêu diệt vi khuẩn ngay từ cửa ngõ đầu vào này có thể hạn chế được nhiễm khuẩn toàn thân và giảm tỷ lệ tử vong do vi khuẩn hiệu quả.
Nano bạc đã được ứng dụng trong nhiều chế phẩm sát khuẩn họng và đem lại tác dụng rất tốt trong việc điều trị các bệnh viêm nhiễm hô hấp này. Không chỉ giúp sát khuẩn, hạn chế tiến triển bệnh, nano bạc còn giúp kiểm soát triệu chứng viêm và thúc đẩy sự phục hồi niêm mạc họng hiệu quả.
Tuy nhiên, kiến thức hạn chế về độc tính và các biện pháp khắc phục độc tính của nano bạc sát khuẩn họng đã phần nào khiến người dùng còn e dè khi sử dụng các chế phẩm này. Nano bạc đã được chứng minh là có thể xuyên qua niêm mạc họng xuống tuần hoàn máu và tích lũy trong cơ thể ở mọi kích thước và nồng độ.
Hệ thống lưới nội mô trong cơ thể có khả năng loại bỏ các hạt nano bạc này. Tuy nhiên, lưới nội mô không thể loại bỏ hết nano bạc khiến chúng tích lũy và có thể gây ra những độc tính trên các cơ quan như tim, gan, phổi và thần kinh. Ở nồng độ 70 – 1500mg bạc/kg trọng lượng của cơ thể, nano bạc có thể gây bệnh Argyria (bệnh da xanh do phơi nhiễm bạc) và không thể chữa trị được.
May mắn thay, các chế phẩm nano bạc sát khuẩn họng hiện nay thường sử dụng những loại nano bạc tổng hợp sinh học ở hàm lượng rất nhỏ (vài mg). Điều này không chỉ giúp làm tăng tương thích sinh học của nano bạc mà còn làm giảm nguy cơ tích lũy của nano bạc trong cơ thể, từ đó hạn chế độc tính.
Bên cạnh việc giới hạn nồng độ của nano bạc, nhiều nhà sản xuất đã phát triển thêm các phức hợp nano bạc để tối ưu tác dụng sát khuẩn họng và giảm độc tính trên tế bào người. Các phức hợp này thường là nano bạc được phủ thêm những phân tử hữu cơ như Polymer, Chitosan hay Acid Tannic,…
Vì vậy, việc sử dụng nano bạc sát khuẩn họng vẫn được các chuyên gia y tế khuyến khích sử dụng. Hầu như tất cả các chế phẩm nano bạc sát khuẩn họng hiện nay đều có chỉ định trên cả những đối tượng nhạy cảm như trẻ sơ sinh, phụ nữ có thai, cho con bú và người cao tuổi.
Cách lựa chọn sản phẩm chứa nano bạc sát khuẩn họng an toàn, hiệu quả
Nano bạc có tác dụng sát khuẩn họng rất tốt, tuy nhiên bạn cũng cần lưu ý khi lựa chọn chế phẩm sử dụng. Hiện nay, tác dụng sát khuẩn họng của vật liệu này thường được ứng dụng trong các sản phẩm như nước súc họng nano bạc, xịt họng nano bạc.
Để tránh sự tích lũy của nano bạc trong cơ thể, bạn nên chọn những sản phẩm chứa nano bạc được biến đổi bề mặt và được chứng nhận hiệu quả, tính an toàn bởi các cơ quan y tế có uy tín. Trong số những dạng nano bạc biến đổi bề mặt được phát triển hiện nay, phức hệ nano bạc TSN – nano bạc chuẩn hóa phủ Acid Tannic là dạng nano bạc hàng đầu. Được phát triển bởi nhà khoa học hàng đầu Việt Nam kết hợp với Innocare Pharma, phức hệ này đã cho thấy độ ổn định, hiệu quả và độ an toàn vượt trội khi sử dụng trên niêm mạc họng.
Sự kết hợp nano bạc với Acid Tannic có điện tích âm làm tăng khả năng bám dính của nano bạc lên vi khuẩn và virus, đồng thời giảm gắn lên tế bào người do lực đẩy tĩnh điện. Bên cạnh đó, bọc Acid Tannic còn giúp nano bạc giải phóng các ion bạc từ từ, đem lại tác dụng kéo dài và khả năng tích lũy gây độc kém hơn.
Súc họng miệng PlasmaKare là sản phẩm nano bạc sát khuẩn họng duy nhất trên thị trường chứa phức hệ nano bạc TSN này.
Sử dụng nano bạc sát khuẩn họng không chỉ giúp điều trị bệnh lý hầu họng mà giúp ngăn chặn nhiều tình trạng nhiễm khuẩn cơ quan và toàn thân nghiêm trọng khác. Tuy nhiên, bạn cần lưu ý lựa chọn những chế phẩm chứa nano bạc an toàn và kết hợp với những biện pháp trị liệu khác để đảm bảo hiệu quả chữa bệnh. Hy vọng bài viết trên đây đã đem lại cho bạn những thông tin hữu ích.